Na een overlijden moeten erfgenamen vaak zaken regelen, zoals het deblokkeren van bankrekeningen, het aanpassen van eigendom van een woning of het verdelen van bezittingen. Ook als er een testament is opgesteld vragen banken, notarissen en andere instanties meestal om een verklaring van erfrecht of een verklaring van executele.
In zo’n verklaring bevestigt de notaris wie de erfgenamen zijn en wie bevoegd is om namens de nalatenschap op te treden. Een testament kan namelijk meerdere erfgenamen aanwijzen of bijzondere bepalingen bevatten, en zonder officiële verklaring is niet altijd duidelijk wie welke rechten of bevoegdheden heeft.
Met een verklaring van erfrecht of executele wordt dus zekerheid geboden aan erfgenamen én aan derden (zoals banken of de belastingdienst). Zo weet iedereen dat de juiste persoon de nalatenschap beheert en dat rechtshandelingen, zoals het betalen van rekeningen of de verkoop van een huis, rechtsgeldig worden uitgevoerd.